Mentaal en Fysiek Vitaal

Slaap beter, verlaag je stress en voel je energieker

Rennend kwam ik bij de trein aan, net op tijd kon ik instappen. Hijgend ging ik zitten en eerlijk is eerlijk, het duurde wel even voor ik weer rustig kon ademhalen. Het was mijn eigen schuld. Ik was helemaal op tijd klaar om te vertrekken en dacht toen nog “even snel” de vaatwasser uit te ruimen en voor ik het wist moest ik dus rennen om de trein te halen.

Als we geboren worden is het eerste wat we doen een diepe ademteug nemen. Met de laatste ademhaling eindigt ons leven. De adem is verbonden met ons leven. Gelukkig is het een automatisch systeem. Je hoeft er niet over na te denken, het lichaam ademt vanzelf. Het is wel mogelijk om de ademhaling te beïnvloeden.

Onze ademhaling en onze hartslag zijn met elkaar verbonden. Misschien heb je dat ook wel eens opgemerkt. Als je actief bezig bent, bijvoorbeeld een sprintje trekken naar de trein, dan gaat je hart sneller kloppen zodat er meer bloed vervoerd wordt door je lichaam. Dat is nodig om je spieren snel van meer zuurstof en energie te voorzien. Je gaat dan vanzelf ook sneller ademen om aan die grotere behoefte aan zuurstof te voorzien.

Bij een actie stimuleert je lichaam het sympathische systeem en remt het direct het parasympatische systeem. Het sympathische systeem is zeg maar het gaspedaal dat zorgt voor een snellere hartslag en ademhaling. Het parasympatische systeem is de rem van ons lichaam dat zorgt dat de hartslag en de ademhaling weer rustiger worden. Het sympathische- en parasympatische systeem zijn onderdeel van ons zenuwstelsel en ze kunnen niet tegelijkertijd “aan” zijn.

Prima dat je lichaam het gaspedaal een beetje indrukt als je de trein moet halen. Maar je lichaam drukt ook het gaspedaal in als je stress ervaart en dus ook als je op je stoel zit en je zorgen maakt over je relatie of over je werk. Het is dan helemaal niet nodig dat er meer zuurstof en energie naar de spieren gaat, maar je lichaam weet dat niet en verhoogt toch je hartslag en je ademhaling.

Als je niet bewust zo nu en dan op de rem trapt, dan blijft het gaspedaal een beetje openstaan, chronische stress wordt dat genoemd. Dat is slecht voor ons lichaam. Zolang het sympathische deel van ons zenuwstelsel “aan” blijft, blijft ons lichaam onze zuurstof en energie vooral naar de spieren sturen zodat je kunt rennen (vluchten) of vechten. Die energie gaat dan niet naar allerlei herstelprocessen van ons lichaam. Hierdoor raakt je lichaam langzaam uitgeput en kun je ook allerlei (chronische) klachten krijgen.

Onze ademhaling versnelt dus als er stress is, maar andersom werkt het óók. Door heel bewust langzamer uit te gaan ademen activeer je de rempedaal en wordt het gaspedaal langzaam losgelaten. Als je onrustig bent doordat je je zorgen maakt, dan kan het helpen om een oefening te doen om langzamer uit te gaan ademen. Dit helpt met het tot rust brengen van je lichaam.

Zelf oefenen om je uitademing te vertragen. In mijn yogalessen en in de Mind-Walk heb ik bijna iedere week wel een oefening om de uitademing te leren vertragen. Het is belangrijk om dit te oefenen. Natuurlijk kun je dit zelf thuis ook gaan doen. Mijn ervaring is dat dit in een bewegende oefening makkelijker gaat dan wanneer je gaat zitten.

Een voorbeeld: ga staan met je voeten een stukje uit elkaar. Adem in en breng je armen zijwaarts omhoog. Adem uit en buig een stukje door je benen, buig naar voren en cirkel je armen omlaag. Doe dit eerst een paar keer met je normale ademhaling. Vervolgens kun je je uitademing gaan vertragen.